Ukhenketho lusongela isixeko sembali esaziwa ngokuba 'ngumphefumlo' waseLaos

Ukhenketho luzisa izibonelelo zoqoqosho kwisixeko saseLaotian saseLuang Prabang, ikomkhulu lokomoya, lenkolo kunye nenkcubeko yaseLaos kangangeenkulungwane.

Ukhenketho luzisa inzuzo yezoqoqosho kwisixeko saseLaotian saseLuang Prabang, ikomkhulu lokomoya, inkolo kunye nenkcubeko yaseLaos kangangeenkulungwane. Kodwa njengoko urhwebo lukhula, abanye banexhala lokuba idolophu iphulukana nobuni bayo.

Ibekwe nzulu kwintlambo yoMlambo iMekong, iLuang Prabang yanqunyulwa kwilizwe langaphandle ngamashumi eminyaka emfazwe kunye nezopolitiko. Ukudityaniswa kweendawo zokuhlala zaseLao, izakhiwo zamathanga aseFransi kunye nezindlu zoonongendi ezingaphezu kwama-30, yonke loo dolophu yabhengezwa njengeNdawo Yelifa Lehlabathi yiUNESCO ngowe-1995.

Oko kwabeka uLuang Prabang kwimephu yabakhenkethi kwaye ukusukela ngoko inani labatyeleli edolophini lenyuka ukusuka kumawaka ambalwa ngo-1995 ukuya ngaphezulu kwama-300,000 namhlanje.

Ngokunyuka kwamaxabiso epropathi emva kokungena kwabakhenkethi, abantu abaninzi balapha bathengisa iipropati zabo kubaphuhlisi bangaphandle abazijike baziikhefi ze-intanethi, iindawo zokutyela kunye neendwendwe.

Kodwa ngelixa ukhenketho luvelisa umvuzo kunye nemisebenzi, abanye abahlali banexhala lokuba idolophu isengozini yokuphulukana nesazisi sayo.

"Apha, ukugcinwa kwezakhiwo kuye kwaba, ngokufanelekileyo, kuphumelele kodwa ukulondolozwa komphefumlo wesixeko ngoku kuyingozi enkulu," watsho uFrancis Engelmann, umbhali kunye nomcebisi we-UNESCO oye wahlala eLuang Prabang iminyaka eyi-12. . “Uninzi lwabantu abathanda iLuang Prabang bayayithanda kuba iyindlela ekhethekileyo yokuphila, inkcubeko, indawo yonqulo, kwaye le nto iphantsi kwesisongelo kuba eyona nto iseleyo zezona ndawo zentengiso kuzo.”

Umhlali wexesha elide waseLuang Prabang uTara Gudjadar ungumcebisi weSebe lezoKhenketho laseLaos. Uthi ukhenketho oluninzi lutshintsha uLuang Prabang ngeendlela ezilungileyo nezimbi.

“Ukhenketho lubangela utshintsho kwezoqoqosho eLuang Prabang – ngokwenene luguqula ubomi babantu abaninzi, abaninzi apha,” utshilo. “Babona amathuba, uyazi, ngokhenketho ekusenokwenzeka ukuba abazange bawabone ngaphambili. Nangona kunjalo, kukho utshintsho olwenzekayo kwintlalontle yaseLuang Prabang nabantu abafudukela ngaphandle kwedolophu, okanye baziqhelanise nezorhwebo, kunokuba bagxile kusapho nje. ”

Ngabantu basekuhlaleni bathengisa kwaye baphuma, ezinye iimonki ziye zanyanzeleka ukuba zivale ngenxa yokuba abaninzi abafikayo abaxhasi iimonki, ezixhomekeke kuluntu ngokutya.

Omnye unobangela wokungoneliseki kukungahloniphi kwabakhenkethi kwizithethe zonqulo zedolophu-ingakumbi umsitho wemihla ngemihla wokunikela amalizo apho iimonki ziqokelela ukutya kwabathembekileyo.

Xa iimonki zishiya izindlu zazo zoonongendi ntsasa nganye kufuneka zithethathethane ngendlela yazo ngokufota okuneflash kunye neekhamera zevidiyo.

Kodwa ukunika amalizo ngumsitho ondilisekileyo wamaBhuda, utsho uNithakhong Tiao Somsanith, intloko yePuang Champ Cultural House ezama ukugcina ilifa lenkcubeko yale dolophu.

“Intsingiselo yokunika amalizo kwangentseni luqheliselo lokucamngca kubuBhuda, nokuthobeka, nokwahlula. Ayingomboniso – bubomi bemihla ngemihla kwiimonki,” utshilo. “Kwaye ke kufuneka sibe nentlonipho. Asiyosafari, iimonki azizonyathi, iimonki aziloqela leenkawu.”

Abakhenkethi kufuneka bangayi kumsitho wokunika amalizo, utsho uFrancis Engelmann.

“Ukuba awungomBhuda, ukuba awuyikholelwa inyaniso yobuBhuda okanye ukuba awuyonxalenye yolu nqulo, musa ukuyenza loo nto! Khangela kuyo ukude, uthe cwaka; yihloniphe, njengoko ubuya kuwuhlonipha umsitho wobuKrestu ecaweni – okanye etempileni – kwilizwe lasentshona,” utshilo.

Abantu abaninzi bangaphandle bathetha impembelelo yangaphandle, kwaye abanye abahlali banenkxalabo yokuba abantu abatsha baseLuang Prabang balahlekelwa ubunikazi babo, utsho uTara Gudgadar.

“Abantu banexhala malunga nokutshintsha kwentlalo, uyazi, kubakhenkethi kunye nabangaphandle bangena,” utshilo. "Ndingathanda ukuxoxa ukuba ayingobantu basemzini abatshintshayo, kodwa ngokubanzi nje ukudityaniswa kwedolophu. Ukhenketho lungenisa imali kwaye abantu banxibelelene kakhulu nehlabathi liphela ngoku kunokuba babenjalo kwiminyaka eli-10 eyadlulayo. ”

Kulo lonke elaseLaos, ukhenketho lwaluyi-36.5 yeepesenti ezimangalisayo kwi-2007, xa kuthelekiswa ne-2006, kunye neendwendwe ezingaphezu kwe-1.3 yezigidi kwiinyanga zokuqala ze-10 zonyaka, ngokutsho kwe-Pacific Asia Travel Association.

Kwaye ngelixa imeko yoqoqosho lwehlabathi inokunciphisa loo manani ngexesha elifutshane, iingcali zithi amanani abatyeleli eLuang Prabang aya kuqhubeka nokukhula ngokuhamba kwexesha.

Nokuba yinto entle na okanye embi kuLuang Prabang ihlala ivulekele iingxoxo. Nangona kunjalo uninzi lwabantu apha luyavuma ukuba amanyathelo angxamisekileyo ayafuneka ukuba idolophu ikhusela inkcubeko eyodwa etsala abakhenkethi abaninzi kwasekuqaleni.

<

Malunga nombhali

Linda Hohnholz

Umhleli oyintloko we eTurboNews esekwe kwi-eTN HQ.

Yabelana ku...