INorth Kivu liphondo elikumda weLake Kivu kwimpuma yeDemocratic Republic of the Congo. Isixeko esilikomkhulu yiGoma.
INtaba iNyiragongo, iVirunga National Park—INtaba iNyiragongo kunye neMountain Gorilla Treks, iNature and Wildlife Tours, zizinto ezithandwa ziindwendwe kulo mmandla okumda weUganda kwiDemocratic Republic of Congo.
INorth Kivu ngoku ijika ibe yindawo yemfazwe, kwaye iindwendwe kufuneka zihambe kwangoko.
Lo mmandla waseCongo unyuswe njengendawo entle yabakhenkethi kumboniso worhwebo wokuhamba nge-FITUR ogqitywe kutshanje.
UMbutho woPhuhliso lwaMazwe aseMazantsi e-Afrika (i-SADC) uphawule ngenkxalabo uhlaselo lwakutsha nje kuMbutho woPhuhliso lwaMazwe aseMazantsi e-Afrika e-Democratic Republic of Congo (i-SAMIDRC) ngoLwesithathu, umhla wama-22 kweyoMqungu ngowama-2025, ngumbutho oxhobileyo we-M23.
@eturbonews IGoma ekwiDemocratic Republic of Congo, indawo edumileyo yokuhamba kulo mmandla ihlaselwa ngabavukeli beM23 kwaye akukhuselekanga ukuyityelela.#drcongo #iindaba zokuhamba ♬ isandi sokuqala – TravelNewsGroup
I-SADC isigxeka ngokungathandabuzekiyo esi senzo sobundlobongela se-M23 esebenza eMpuma DRC, yongeza ngelithi izenzo ezinjalo zijongela phantsi ulawulo, imfezeko yommandla, noxolo nokhuseleko lwe-DRC kunye nommandla we-SADC.
The Uvukelo lweM23 yaqala njengemfazwe eNorth Kivu, kwiDemocratic Republic of the Congo (DRC), phakathi kwe-March 23 Movement kunye nemikhosi karhulumente phakathi kwe-4 April 2012 kunye ne-7 Novemba 2013. Yaphela xa kwenziwa isivumelwano soxolo phakathi kwezizwe ezilishumi elinanye zaseAfrika, kunye Amajoni eM23 anikezela eUganda. Le mvukelo yayiyinxalenye yokuqhubeka komlo kulo mmandla emva kokuphela ngokusesikweni kweMfazwe yesiBini yaseCongo ngo-2003. Ungquzulwano lwalawula ekupheleni kuka-2021 emva kokuba “ujikelele” wemvukelo uSultani Makenga kunye nabavukeli abali-100 bahlasela idolophu yaseBunagana kodwa ayiphumelelanga. Kwiinyanga ezimbalwa kamva, ngomkhosi omkhulu ngakumbi, abavukeli bombutho we-M23 baluhlaziya uhlaselo lwabo baza bathimba iBunagana.
Olu ngquzulwano lubonakala luqale kwakhona.
Ukusukela ulwandiso lwemimandla nge-M23 kwandisa imeko esele ikhoyo yobuntu kunye nokhuseleko eMpuma DRC, eshiye amawaka abantu eswelekile kwaye inyanzelise izigidi kuMntla weKivu, ngakumbi abasetyhini, abantwana, abantu abadala, kunye nabantu abakhubazekileyo, ukuba babaleke amakhaya abo.
Iqela labavukeli i-M23 lahlasela i-SAMIDRC eGoma, nalapho iSAMIDRC yaziphindezela yaze yaligxotha ngempumelelo iqela elixhobileyo. I-SADC incoma izenzo zamadoda nabasetyhini abakhaliphileyo abavela kwi-SAMIDRC abancama ubomi babo ngenxa yoMmandla.
Indawo yomoya eGomo, kuquka nesikhululo seenqwelomoya sesango elikhulu, ivaliwe.
Izenzo zeqela elixhobileyo le-M23 zichasene neNkqubo yoXolo yaseNairobi kwaye kukwaphulwa okucacileyo kwesivumelwano sokuCinywa koMlilo esivunywe ngeNkqubo yaseLuanda ekhokelwa nguHloniphekileyo uJoão Manuel Gonçalves Lourenço, uMongameli weRiphabhlikhi yase-Angola kwisikhundla sakhe njengeNtshatsheli yeManyano ye-Afrika. Uxolo noXolelwaniso eAfrika. Ke ngoko, sihlaba ikhwelo kuwo onke amaqela akungquzulwano ukuba abambelele kwiimbophelelo zawo kuMlilo, simemelela ukuba kupheliswe ngokukhawuleza ubutshaba nenkohlakalo eyenziwa nguM23 kunye nokurhoxa ngaphandle kwemiqathango kuzo zonke izikhundla abakuzo.
I-SADC iqhubela phambili ikhuthaza onke amaqela abandakanyekayo kungquzulwano lwaseMpuma ye-DRC ukuba athobele imimiselo nemiqathango yezivumelwano zoxolo ezikhoyo kwaye athethathethane ngoxolo lwanaphakade, ukhuseleko, nozinzo e-DRC kunye nommandla.
I-SADC iyakubethelela ukuzinikela kwayo okungagungqiyo ekuqhubekeni nokuxhasa i-DRC kwiphulo layo lokukhusela ukuzimela kwayo, ukuzimela kwayo, ulawulo, imfezeko yommandla, kunye noxolo oluzinzileyo, ukhuseleko kunye nophuhliso. Ukuza kuthi ga ngoku, i-SAMIDRC iza kuhlala izinzile ekuxhaseni iinzame zokujongana nokhuseleko olungazinzanga noluwohlokayo kunye nemeko yobuntu ekhoyo eMpuma DRC.
Sihlaba ikhwelo kuluntu lwezizwe ngezizwe, kuqukwa neZizwe eziManyeneyo, ukuba zisibandakanye ekukhanyeleni ezi zenzo zingekho mthethweni ze-M23. INgingqi ye-SADC iyakubethelela kwakhona ukumanyana kwayo nabantu base-DRC kwaye iyabancoma ngokunyamezela kwizenzo ezikhohlakeleyo ezenziwa yi-M23 kunye namanye amaqela axhobileyo.
I-SADC inqwenelela abo bonzakeleyo ukuchacha ngokukhawuleza kwaye ithumela uvelwano olusuka entliziyweni kumazwe nakwiintsapho zabangasekhoyo.